MEΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ_ΕΙΣΑΓΩΓΗ

MΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Oι επιστημολογικές κατευθύνσεις 

( παραδείγματα) στην εκπαιδευτική έρευνα

•Οι μέθοδοι που επιλέγονται στην κοινωνική έρευνα αποτελούν απόρροια μιας βαθύτερης φιλοσοφικής τοποθέτησης.

•Τα δύο βασικά ρεύματα:

üΤο ιστορικό-ερμηνευτικό

üΤο εμπειρικό-αναλυτικό

Από τη μεταξύ τους αντίθεση στη σύνθεση.

Αντιπαράθεση

Ερμηνευτική –Ποιοτική προσέγγιση

ΙΣΤΟΡΙΚΗ - ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Η συμπεριφορά των ανθρώπων είναι κάτι μοναδικό που δεν επαναλαμβάνεται και σχετίζεται με τον τρόπο που ο καθένας προσλαμβάνει αυτό που τον περιβάλλει

Ο ερευνητής ταυτίζεται με το φορέα της ερευνώμενης συμπεριφοράς  για να την κατανοήσει. Η αντικειμενικότητα προκύπτει από τη συμφωνία μεταξύ των ερευνητών

Ενδιαφέρον για την ολότητα και για την κατανόηση των «επιμέρους» μέσα από την ένταξή τους σε αυτήν (αφετηρία και τέλος κάθε ερευνητικής προσπάθειας) Η ΕΜΠΕΙΡΙΚΗ_ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Εμπειρική-Αναλυτική προσέγγιση Η συμπεριφορά απορρέει από αντικειμενικές δομές, άρα διέπεται από αντικειμενικούς κανόνες καθολικής ισχύος και εξηγείται με τη σχέση αιτίου -αποτελέσματος Ο ερευνητής παίρνει αποστάσεις από την συμπεριφορά (αντικείμενο ) που μελετά. Το αντίθετο αναιρεί την αντικειμενικότητα των πραγμάτων που μελετά Ενδιαφέρον για την αναλυτική προσέγγιση πραγματικότητας, τη συγκέντρωση ποσοτικών δεδομένων και την αντίστοιχη μέτρηση, με εμπειρικά εργαλεία KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ  (Σχολή της Φρανκφούρτης) •Απορρίπτει τις δύο προηγούμενες •Στόχος του ερευνητή: η χειραφέτηση = η απαλλαγή από αλλοτρίωση •Έργο της έρευνας: κριτική στους υπάρχοντες θεσμούς και αποκάλυψη του ρόλου τους •Αποτέλεσμα έρευνας: η συνειδητοποίηση της αλλοτριωμένης κατάστασης Σύνθεση •Η κατανόηση ενός προβλήματος μπορεί να διέρχεται από την ανάλυσή του που μπορεί να γίνει με εμπειρικά εργαλεία •Η ερμηνευτική προσέγγιση απαραίτητη για την παραγωγή της θεωρίας, αλλά και κάθε θεωρία πρέπει να είναι έτοιμη να τεθεί σε δοκιμασία από την εμπειρική αναλυτική έρευνα •Τα στάδια μιας ερευνητικής εργασίας:  διατύπωση υπόθεσης – εμπειρική ανάλυση και συγκέντρωση δεδομένων – ανασύνθεση και ερμηνεία δεδομένων.

H ερμηνευτική μέθοδος 

•Η ερμηνευτική μέθοδος συνίσταται στη συστηματική οργάνωση της διεργασίας που οδηγεί  στην κατανόηση του διερευνώμενου αντικειμένου (γραπτή, προφορική έκφραση).

•Ο ερευνητής καλείται, αφού επιστρατεύσει τις γνώσεις του  και τις εμπειρίες του να ταυτιστεί με το δημιουργό αυτής της έκφρασης ή το φορέα δράσης

•Μέσα από διαδοχικές  φάσεις οδηγείται στη βαθύτερη γνώση

•ΒΑΣΙΚΗ ΑΡΧΗ: διαλεκτική σχέση του «όλου» με το «επιμέρους»

Τομείς στους οποίους μπορεί να εφαρμοσθεί

•Σκοποί της αγωγής

•Διατύπωση υποθέσεων εργασίας πριν αρχίσει η συλλογή εμπειρικών δεδομένων. Προκειμένου να σχεδιασθεί η εμπειρική έρευνα απαιτείται η κριτική ανάλυση και ερμηνεία των υπαρχόντων θεωρητικών σχημάτων

•Ερμηνεία των δεδομένων της έρευνας  μέσα από την ένταξή τους σε ένα ευρύτερο πλαίσιο

•Χρήση στις καταστάσεις και στα προβλήματα της εκπαιδευτικής πράξης

Εφαρμογή στην εκπαιδευτική πολιτική

1. Κριτική προσέγγιση νόμων: η ερμηνεία του ερευνητή διαφέρει από αυτήν του δικαστή. Ο πρώτος αποκαλύπτει την πολιτική διάσταση της εκπαίδευσης που υποκρύπτεται,

α) συγκρίνοντας τα επιμέρους στοιχεία των νόμων. (υπάρχει κάποιος συνεκτικός ιστός μεταξύ τους;)

β) διασυνδέοντας τα νομικά κείμενα με το κοινωνικό-πολιτισμικό πλαίσιο της εποχής. Πώς εξηγείται το ότι ψηφίστηκαν τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή; Κάτω από ποιες συνθήκες ψηφίσθηκαν; Τι νόημα έχουν; Τι σκοπούς εξυπηρετούν;

2. Οι λόγοι των πολιτικών: επιδιώκεται η κατανόηση του λόγου των πολιτικών διερευνώντας

α) σε ποιους και κάτω από ποιες συνθήκες απευθύνεται ένας πολιτικός

β) με ποιες τεχνικές εξασφαλίζεται η αποδεκτικότητά του 

3. Οι εισηγητικές εκθέσεις

Ο ερευνητής αναζητεί το πώς στήνεται το μεταρρυθμιστικό σκηνικό και τις πραγματικές προθέσεις της εκπαιδευτικής πολιτικής