ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ 2

Ανάλυση Περιεχομένου

•Ανάλυση γραπτών κειμένων που έχουν επικοινωνιακό σκοπό, αλλά και δεδομένων της έρευνας που έχουν γραπτή προέλευση (τεκμήρια γραπτής και λεκτικής επικοινωνίας), προκειμένου να κατανοήσουμε και να ερμηνεύσουμε τις στάσεις, τις αξίες και τη συμπεριφορά κάθε συγγραφέα

•Στοχεύει στην «αντικειμενική, συστηματική και ποσοτική περιγραφή του φανερού περιεχομένου της επικοινωνίας γραπτού ή προφορικού λόγου», με τελική επιδίωξη την ερμηνεία (Berelson, 1948 στον Landsheere G. D., 1979: 7).

•Η παρατήρηση των κοινωνικών φαινομένων μπορεί να διαιρεθεί σε άμεση παρατήρηση και σε έμμεση (μέσω των διαφόρων πολιτισμικών τεκμηρίων). «Η ανάλυση περιεχομένου αποτελεί την βασική μέθοδο της έμμεσης παρατήρησης» (Λαμπίρη – Δημάκη Ι., 1990).

•Το φυσικό περιεχόμενο της επικοινωνίας διακρίνεται σε φανερό και άδηλο ( λανθάνον) και μέσω της ανάλυσής του «μελετώνται όλα τα στοιχεία κάθε μορφής επικοινωνίας» (Βάμβουκας Μ., 2002)

•Στο κλασικό σχήμα κάθε επικοινωνίας υπάρχει ένας πομπός, που απευθύνει ένα μήνυμα σε έναν ή περισσότερους αποδέκτες. Μέσω της ανάλυσης περιεχομένου μελετώνται τα στοιχεία της επικοινωνίας, τα οποία πρακτικώς συνοψίζονται στα ερωτήματα: «ποιός, τί, σε ποιον, γιατί, πώς» απευθύνει κάποιος ένα μήνυμα και ποιό αποτέλεσμα έχει αυτή η διαδικασία

Σκοποί και χρήση της ανάλυσης       περιεχομένου 

ØΠαρέχεται η δυνατότητα μελέτης όλων των στοιχείων της επικοινωνίας

 α) των χαρακτηριστικών του περιεχομένου

 β) των χαρακτηριστικών του πομπού της επικοινωνίας

 γ) των χαρακτηριστικών των αποδεκτών της επικοινωνίας και των επιπτώσεών της σε αυτούς, με σκοπό την εξαγωγή εγκύρων συμπερασμάτων (Βάμβουκας Μ., 2002). 

Διαδικασία της ανάλυσης 

•Ενότητα ανάλυσης

α) λεξιλογική ανάλυση

β) φραστική ανάλυση

γ) θεματική ή σημασιολογική ανάλυση

• Μονάδα μέτρησης

  Στις ποιοτικές έρευνες το ενδιαφέρον στρέφεται περισσότερο στο καινούριο, το ενδιαφέρον και στην αξία που παρουσιάζει η ενότητα ανάλυσης ως προς το σκοπό της έρευνας, ανεξαρτήτως της συχνότητας εμφάνισης κάθε στοιχείου (ακόμη και τα στοιχεία που εμφανίζονται σπανιότατα μπορεί να έχουν μεγάλη αξία, σε αντίθεση με την ανάλυση περιεχομένου ποσοτικού τύπου στην οποία κυρίως η συχνότητα εμφάνισης έχει αξία, και οι πληροφορίες χαμηλής συχνότητας εμφάνισης που ταξινομούνται σε ειδική κατηγορία, «λοιπά» ή «διάφορα»)

 

•Σύστημα κατηγοριών

   Με τον όρο «κατηγορία» δηλώνεται η ομάδα αντικειμένων, πραγμάτων, καταστάσεων, που έχουν έναν ορισμένο αριθμό κοινών χαρακτηριστικών ή ιδιοτήτων τα οποία την διαφοροποιούν από τις άλλες ομάδες με κριτήρια ποιοτικά

•Χρήσεις της μεθόδου

•εφαρμογή στον τύπο, στους πολιτικούς λόγους, στα προεκλογικά προγράμματα, στην προπαγάνδα  (μέσα από την ανάλυση λέξεων- κλειδιών, λέξεων που παίρνουν διαφορετικό εννοιολογικό περιεχόμενο)